Markaad eegto basaasta timihiisa ka
muuqata, wuxuu u ekaa qof intuu gelgelin dhex jiifsaday, ka soo dhex kacay. Raqabadda
shaadhka yar ee uu xidhan yahay waxa ka muuqday rid cas oo aan u kala garan
waayay uskag iyo dhidid. Qiyaastii da’diisu waa 11 sanno, markaadse aragto dhugashadiisa
wuxuu u ekaa in uu caqliyan ka wayn yahay. Wuxuu ka mid yahay dad isu-soo
ururay oo tiro badan.
Nin meel sare saaran oo ay gacmaha uga buuxaan
cod-baahiyayaal tiro badan, muraayad weyn oo uu xidhan yahay-na ay wejigiisa
badankiisa qarisay, ayuu wiilka yari kor u eegayaa oo wuxuuba inyar u jiraa in
qoorta muruq ka galo, mase dhaaddana isagu ee waxa kaga culus ereyada ka soo
baxaya afka ninka hadlaya oo aad mooddo inay wax kaga xidhan yihiin. Ninka hadlayaa
wuu xiiqsan yahay, labada qawlal ayuu ka xunbaynayaa oo waxaad mooddaa in uu
codka gaadhsiinayo dad ka tiro badan dadka hoos taagan ee uu boodhka ay
jaantoodu kicinayso muraayadda indhaha ee madow ka xidhay. Tolow maxaa iskaga
xidhan dadkan uu meesha ka saraysa fuulay ee haddana uu boodhkooda ka
xaragoonayo iyo isaga? Kollay waa dantaa uu uga maarmi la’ayahay.
Aniga laftaydu ma dhadhamin ereyada
ninka xiiqsan, waxaanse ku dhaygagay Ilmaha yar ee qoortiisu dallagan tahay. Isaga
oo aan nuuxsan, ayaan isa-soo garab taagay oo aan wejigiisa eegay, iimase
jeedo. Indho aad mooddo in ay gaajo gudhisay oo god ka soo jeeda, haddana
casuusta ku jirta aad mooddo qof dhawr caano maal aan waxba cunin, ayuu
libiqsi-la’aan ugu eegayaa ninka hadlaya. Markaan ilbidhiqsiyo eegayay, ayuu
gacantiisa oo laalaadday kor u soo qaaday, si uu uga biiyo indhihiisa biyo
hooraya oo daalku ka keenay – sidaan qiyaasay. Markay gacantiisu wejigiisa la
sinnayd, ayaan eegay farihiisa; ciddiyuhu way ku baxeen, qaarkoodna in uskag ku
hoos jiro ayaad mooddaa, boodhna waa ku yaallay. Aniga oo weli ku maqan
wejigiisa, farahiisa iyo marxaladda uu ku sugan yahay, ayuu wiilkii yaraa sacab
ku dhuftay. Anigiiba booday sidii koronto I haysatay la iga gooyay. Waxaan raadiyay
waxa uu u sacab-tumay oo waxaan maskaxda u jeediyay hadalladii uu ku hadlayay
ninkii hadlayay, mise wuxuu leeyahay; “….Agoonta ay ka dhinteen shuhadadii iyo
dadkii dalkan xoreeyay, waxaanu ka dhigi doonaa kuwa ugu nolol wanaagsan
facooda. Waxaanu u samayn doonaa nolol ay ku illoobaan dhibtii soo martay iyo
kaalintii waalidkoodii dalka u dhintay ay ku banneeyeen…” Waxaan soo jalleecay
wiilkii yaraa, qosol muusood ah ayaa wejigiisa farxad ku shaqlay. Intaan ku
maqnaa sawirashada iyo cabbiraadda muuqaalladaa kala duwan, ayaa dhawaaqii
aamusay, dadkiina kala dhaqaaqeen.
Wiilkii yaraa wuu dhaqaaqay,
aniguna siduu ii yeedhay baan daba dhaqaaqay. Markaan inyar daba socday ee uu sidii
qof dhulka wax kaga lumeen ama neef muqlaysan uu qoorta hoos u dhigayo oo uu
dhulka ku foogan yahay isaga oo socda, ayaan garabka taabtay. Waxaad mooddaa in
uu ku talo-galsanaa oo uu hadal iila sii diyaar ahaa. Aniga oo aan kelmad
odhan, ayuu intuu igu soo jeedsaday igu yidhi; “Adeero ninkani waa nin wanaagsan,
soo maaha?” Wax alla waxaan ku jawaabo waan garan waayay. Aniga oo anfariirsan
oo su’aashu iga nixisay, ayuu hadalkii raaciyay oo uu yidhi, “Haddii agoonta uu
wax tarayo, miyaanu wanaagsanayn?” Markaasaan gartay in uu ka hadlayay ninkii
khudbadda isla qondhodhinayay. “Haa adeero, haddii uu ka dhabeeyo waa nin
wanaagsan,” ayaan ugu jawaabay. Waxaan u holladay in aan waydiiyo wixii aan u
soo daba socday masaafada, igumase simin. “Oo adeero imika haddii ninkaasi guulaysto
waan ka baxayaa dhibtii?” ayuu I waydiiyay sidii oo aan dhibtiisa ogaa. Markuu arkay
inaan hadal gabay oo aan naxsanahay, buu yidhi, “Adeero kollay aabbahay soo
noolaan maayo oo waan ogahaye, haddii ninkani wuxuu doonayo uu helo, miyaan ka
raysanayaa cunto-la’aanta? Mase helayaa dharkay xidhaan caruurta ila midka ahi?”
Waar illeen ibtilo waa tan oo kale! Bal maxaa I soo daba waday. Waxaan isku
dayay inaan ku qanciyo hadallo aan habaysnayn oo aan kula naxay iyo in aanu
dhibta ku waari doonin.
Waxaan waydiiyay xog isaga ku
saabsan, kuye; “Magacaygu waa Bile. Aabbahay wuu dhintay oo kuma garaadsan, caruurtyada
oo toddoba ahina waxaanu iskala noolnahay hooyaday oo aan shaqaynin. Markaa adeero,
ninkani hadal wanaagsan buu sheegayay ee wuxuu doonayay haddii la siiyo, anaga ma
na siinayaa wuxuu ballan qaadayay?” waxaan waydiiyay, “Miyaad garanaysaa wuxuu
doonayay?” intuu dhoolla-caddeeyay buu yidhi, “Haa, waa siyaasi oo I doorta buu
yidhi ee adeero haddii ninkani intaasba qaban karo marka la doorto, muxuu madaxweynaha
imika joogaa noogu qaban waayay intaas?” Waa waydiin kaba sii mug weyn, kana
culus kuwii hore! Intaan iska dhigay qof aan maqlayn, ayaan waydiiyay, “Iskuul
ma dhigataa?” kuye; “Waan dhigan jiray, waxaanse ka baxay markii dharkii
direysku iga dhammaadeen ee markaan iyaga oo dillaacsan xidhayna ay ardaydu igu
qososhay!”
“Bile barasho wanaagsan adeero,
nabadgelyo” intaan idhi, ayaan ka dhaqaaqay. Ma xal kale ayaa jira oo Bile lagu
qanciyo? Waxaan dib u milicsaday inta dhacdo aan u soo joogay ee olole lagu
galay in agoonta iyo maatada danyarta ah wax loo qaban doono haddii talada lagu
aamino. Waxaan ku qancay in agoonku yahay albaabka iyo irridda kursiga laga
fuulo. In ay yihiin kuwa ugu baahi badan maanta, berri marka ololuhu yimaaddana
kuwa lagu af-gobaadsado ee la yidhaahdo wax baanu u qaban doonaa. Waxay noqdeen
ateenada lagu kala gabbado iyo eedda laysu hagoogo. Waxa qofka talada haya lagu
dhaliilaa wuxuu dayacay agoontii, waanuse dhergin doonaa…Waxbase kama
hirgelaan.
Barkhad M. Kaariye
Email: kaariye104@gmail.com
Blog: www.kaariye.blogspot.com
Hargeisa, Somaliland.
No comments:
Post a Comment